W czerwcu 2023 roku weszło w życie rozporządzenie EUDR (European Union Deforestation Regulation). Dotyczy ono wprowadzania do obrotu na rynku unijnym oraz wywozu z UE towarów i produktów wskazanych w przepisach związanych z wylesianiem i degradacją lasów. Na kryzys klimatyczny ma w dużej mierze wpływ wylesianie i aby ograniczyć skalę tego zjawiska zostały wprowadzone przepisy obejmujące część materiałów, których produkcja jest związana z deforestacją. Cel ten może zostać osiągnięty dopiero, gdy wszystkie państwa członkowskie UE wdrożą nowe prawa i sukcesywnie będą się do nich stosować. Nadmiernej konsumpcji nie da się od tak ograniczyć, ale rozporządzenie EUDR jest dobrym początkiem pracy nad tym.
Obowiązki EUDR nie dla wszystkich będą obowiązywać w tym samym czasie. Na samym początku to duże przedsiębiorstwa muszą wprowadzić nowe rozwiązania, mają na to czas do końca roku 2024. Jednakże dla małych i średnich przedsiębiorstw czas został wydłużony o pół roku więcej tj. do 30 czerwca 2025 roku.
EUDR dotyczy drewna, kauczuku, oleju palmowego, soi, wołowiny, kawy i kakao. Dla produktów drzewnych, które są najbardziej związane z pozyskiwaniem drewna, wprowadzono dodatkowy zestaw wymagań, tak aby nie przyczyniały się do degradacji lasów.
Przedsiębiorstwa, których dotyczą zapisy EUDR będą musiały za każdym razem potwierdzić, że ww. towary nie zostały pozyskane z terenów, które zostały zdegradowane, czy wylesione po 31 grudnia 2020 roku, jak również będą musiały zwracać uwagę, czy przepisy kraju produkcji są związane z poszanowaniem praw człowieka i praw ludności rdzennej. Wszystkie podmioty, których dotyczy EUDR, muszą mieć swój wkład w walce z wylesianiem. Cele EUDR pokrywają się z misją FSC – międzynarodowej organizacji wspierającej zrównoważoną gospodarkę leśną.
Jak dotąd nie zostały wyznaczone jeszcze właściwe organy UE, które będą odpowiedzialne z wdrażanie EUDR. Będą one nadzorować i kontrolować miejsce pochodzenia towarów za pomocą analizy DNA oraz monitoringu satelitarnego.
DK