Obowiązki w tym zakresie regulowane są przez Rozporządzenie nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przemieszczania odpadów. Dotyczą one zarówno przywozu i wywozu odpadów pomiędzy krajami członkowskimi Unii Europejskiej, jak również państwami trzecimi. Niedostosowanie się do przepisów może spowodować nałożenie wysokiej kary administracyjnej na przedsiębiorcę.
Zgodnie z ogólnymi przepisami przedsiębiorca powinien podjąć niezbędne działania, aby odpady były zagospodarowywane bez narażania życia ludzi i zwierząt.
W związku z tym rozporządzenie nr 1013/2006 nie zwalnia z przestrzegania przepisów ogólnych, ale nakłada na przedsiębiorców kolejne obowiązki. Aby spełnić zasadę racjonalnego gospodarowania podmiot (lub organ kontrolujący w danym Państwie) powinny wykazać, że instalacja przeznaczona do odbierania odpadów jest zgodna z normami środowiska naturalnego i ochrony zdrowia ludzkiego.
____________________________________________________________________________________________________________________________
Podczas transportu odpadów wewnątrz Unii Europejskiej zobowiązania przedsiębiorców zostały podzielone w zależności od rodzaju odpadów i celu ich transportu. W takich przypadkach można podzielić je dwie grupy:
Niezależnie od wyżej wymienionych wariantów proceduralnych transport odpadów podlega ogólnym obowiązkom, takim jak np.:
Procedurze uprzedniego zgłoszenia i uzyskaniu zgody polegają następujące rodzaje odpadów:
Transportujący wyżej wymienione rodzaje odpadów, uprzednio powinien zgłosić ten fakt właściwemu organowi (Generalna Inspektorat Ochrony Środowiska) przy wykorzystaniu poniższych dokumentów:
Rozporządzenie dopuszcza sytuację, gdy przedsiębiorca dokona zgłoszenia ogólnego, które obejmuje więcej niż jeden transport, jeśli:
Podmiot transportujący przed złożeniem zgłoszenia do GIOŚ zobowiązany jest do:
Opłata skarbowa za dokumenty wynosi odpowiednio:
Po złożeniu prawidłowego zgłoszenia GIOŚ w terminie 3 dni przedkłada zgłoszenie organowi miejsca przeznaczenia i informuje wnioskodawcę, że dokument został przekazany. W ciągu 30 dni organy miejsca przeznaczenia, wysyłki oraz tranzytu mogą wydać następujące decyzje:
Procedurze ogólnej w zakresie informowania polegają odpady przeznaczone wyłącznie do odzysku pochodzące z:
W omawiamy przypadku, nie ma konieczności przedkładania zgłoszenia do GIOŚ. Wnioskodawca powinien jedynie dołączyć do transportu podpisany dokument (załącznik nr VII do rozporządzenia nr 1013/2006), jest to szczegółowy formularz zawierający informacje o transporcie i podpisanej umowie pomiędzy organizującym transport odpadów, a odbiorcą odpadów.
____________________________________________________________________________________________________________________________
Przepisy Unii Europejskiej zakładają, że odpady nie mogą być wywożone z krajów członkowskich do państw, gdzie jest niższy poziom świadomości środowiskowej w celu nielegalnego porzucenia.
W związku z powyższym rozporządzenie nr 1013/2016 określa zasady w sprawy wywozu odpadów spoza Unii Europejskiej, różnią się one w zależności od sposobu zagospodarowania odpadami (unieszkodliwianie lub przetworzenie).
Wywożenie odpadów z terenu kraju członkowskiego Unii Europejskiej w celu unieszkodliwienia odpadów jest całkowicie zakazane (wyjątek państwa EFTA, będące stronami Konwencji bazylejskiej – w tym przypadku obowiązują przepisy jak transgraniczne przemieszczanie odpadów pomiędzy krajami Unii Europejskiej).
Zakazane jest również (poza wyjątkami, gdzie obowiązuje decyzja OECD – zasady takie same jak w UE) wywożenie odpadów niebezpiecznych przeznaczonych do odzysku w krajach, w których nie obowiązuje decyzja OECD (w sprawie kontroli transgranicznego przemieszczania odpadów przeznaczonych do odzysk).
Podsumowując, w przypadku wywozu odpadów spoza terenu Unii Europejskiej obowiązki będą się różniły w zależności do jego kraju będą transportowane.
____________________________________________________________________________________________________________________________
Podobnie jak w rozdziale dotyczącym wywozu odpadów, tak i teraz zasady będą różne w zależności od sposoby zagospodarowania odpadów (unieszkodliwianie lub przetworzenie).
Przywożenie odpadów na terytorium kraju członkowskiego Unii Europejskiej przeznaczonych do unieszkodliwienia jest zakazane (wyjątek – państwa będące stronami Konwencji bazylejskiej, państwa z którymi UE zawarła umowę, wyjątkowe sytuacje, np. epidemia, wojna).
Przywożenie odpadów na teren Unii Europejskiej przeznaczonych do odzysku jest zakazane (wyjątek – państwa, w których obowiązuje decyzji OECD, państwa będące stronami Konwencji bazylejskiej, państwa z którymi UE zawarła umowę, wyjątkowe sytuacje, np. epidemia, wojna)
W przypadku międzynarodowego przemieszczania odpadów poza teren Unii Europejskiej obowiązuje procedura zgłoszenia i uzyskania zgody.
____________________________________________________________________________________________________________________________
Niedostosowanie się do przepisów może spowodować nałożenie na przedsiębiorcę kary pieniężnej. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska można nałożyć następujące kary:
____________________________________________________________________________________________________________________________
GIOŚ jako organ nadzorujący międzynarodowy transport odpadów może w przypadku ustalenia, że transport nie jest legalny wszcząć postępowanie w zakresie zwrotu przywiezionych odpadów. W takim przypadku GIOŚ wzywa wszystkie podmioty uczestniczące w międzynarodowym przemieszczaniu odpadów i nakazuje podjęcia procedur związanych z zwrotem na teren kraju wysyłki.